Ngày 25/4 hằng năm được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chọn là Ngày Thế giới Phòng, chống Sốt rét (World Malaria Day), nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và kêu gọi sự chung tay của các cá nhân, tổ chức và chính phủ trong công cuộc loại trừ bệnh sốt rét trên toàn cầu.
Sốt rét – mối đe dọa vẫn còn hiện hữu
Dù nhiều nước đã kiểm soát tốt bệnh sốt rét, nhưng đây vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nhiều quốc gia vùng nhiệt đới, đặc biệt tại châu Phi và Đông Nam Á. Theo số liệu của WHO, trong năm 2023, có khoảng 249 triệu ca sốt rét được ghi nhận trên toàn thế giới, trong đó gần 608.000 người tử vong – phần lớn là trẻ em dưới 5 tuổi.
Tại Việt Nam, số ca sốt rét đã giảm mạnh trong những năm qua nhờ các chương trình phòng chống hiệu quả. Tuy nhiên, nguy cơ tái bùng phát vẫn luôn hiện hữu, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện vệ sinh và tiếp cận y tế còn hạn chế. Ngoài ra, biến đổi khí hậu và sự di chuyển dân cư liên tục là những yếu tố làm gia tăng nguy cơ lan truyền bệnh.

Nguyên nhân và cách lây truyền
Sốt rét là bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra, lây truyền qua vết đốt của muỗi Anopheles cái. Khi bị nhiễm, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như sốt cao từng cơn, rét run, đau đầu, buồn nôn, toát mồ hôi và mệt mỏi kéo dài. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sốt rét có thể dẫn đến biến chứng nặng như hôn mê, suy đa cơ quan, thậm chí tử vong.

Chủ động phòng, chống sốt rét – trách nhiệm của mỗi người
Việc phòng, chống sốt rét không chỉ là nhiệm vụ của ngành y tế mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng. Dưới đây là một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để phòng tránh sốt rét:
-
Ngủ màn, đặc biệt là màn tẩm hóa chất diệt muỗi, kể cả ban ngày nếu nghỉ trưa.
-
Phun hóa chất diệt muỗi định kỳ trong khu vực sinh sống, đặc biệt là các vùng có nguy cơ cao.
-
Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, như các vũng nước đọng, chai lọ, lốp xe hỏng quanh nhà.
-
Mặc quần áo dài tay vào buổi tối, khi muỗi hoạt động mạnh.
-
Chủ động đến cơ sở y tế để khám khi có dấu hiệu nghi ngờ sốt rét, không tự ý điều trị tại nhà.

Chủ đề năm 2025: “Chấm dứt sốt rét trong thế hệ chúng ta”
Chủ đề Ngày Thế giới Phòng, chống Sốt rét năm nay – “Chấm dứt sốt rét trong thế hệ chúng ta” – là lời kêu gọi mạnh mẽ cho một mục tiêu táo bạo nhưng hoàn toàn khả thi. Để đạt được điều này, cần sự chung tay của toàn xã hội: từ cam kết chính sách, tài trợ nghiên cứu, đến hành động cụ thể tại cộng đồng – đặc biệt là ở những khu vực còn chịu ảnh hưởng nặng nề bởi bệnh.
Mỗi hành động phòng ngừa hôm nay là một bước tiến đến mục tiêu không còn ai phải chết vì sốt rét. Hãy cùng nâng cao nhận thức, lan tỏa thông điệp và chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh ngay từ gia đình mình.
